Korelasyon, olasılık kuramı ve istatistikte iki veya daha fazla rasyonel değişken arasındaki doğrusal ilişkinin yönünü ve gücünü belirtir. Basitçe, iki değişkenin birbiriyle nasıl ilişkili olduğunu gösterir.

Korelasyon katsayısı, bu ilişkinin gücünü ve yönünü gösteren bir sayıdır. Bu katsayı -1 ile +1 arasında değer alır:

Bilgisayarlar nasıl düşünür? Bilgisayarlar nasıl düşünür?

+1: Tam pozitif korelasyon: Bir değişken arttıkça diğeri de artar.
0: Korelasyon yok: Değişkenler arasında bir ilişki yok.
-1: Tam negatif korelasyon: Bir değişken arttıkça diğeri azalır.

Korelasyon, nedensellik anlamına gelmez. İki değişken arasında yüksek korelasyon olsa bile, biri diğerinin nedeni olmayabilir. Örneğin, dondurma satışları ve boğulma vakaları arasında yüksek korelasyon olabilir, ancak bu dondurmanın boğulmaya neden olduğu anlamına gelmez. Her ikisi de sıcak havalarda artan faktörler olabilir.

Korelasyon Teknikleri ve Çeşitleri

Korelasyon katsayısını hesaplamak için çeşitli teknikler kullanılır. En yaygın kullanılan teknik Pearson korelasyon katsayısıdır. Bu katsayı, iki değişken arasındaki doğrusal ilişkinin gücünü ve yönünü gösterir.

Diğer korelasyon teknikleri şunlardır:

Spearman'ın sıra korelasyon katsayısı: Bu katsayı, iki değişken arasındaki monotonik ilişkinin gücünü ve yönünü gösterir.
Kendall'ın tau katsayısı: Bu katsayı, iki değişken arasındaki sıralı ilişkinin gücünü ve yönünü gösterir.

Korelasyon çeşitleri şunlardır:

  • Basit korelasyon: İki değişken arasındaki ilişkiyi inceler.
  • Çoklu korelasyon: Bir değişken ile birden fazla değişken arasındaki ilişkiyi inceler.
  • Parçalı korelasyon: Bir değişken ile diğer değişkenler arasındaki ilişkiyi, üçüncü bir değişkenin etkisi sabit tutularak inceler.

Korelasyonun Kullanım Alanları

Korelasyon, birçok farklı alanda kullanılır. Bazı kullanım alanları şunlardır:

  • Ekonometri: İki veya daha fazla ekonomik değişken arasındaki ilişkiyi incelemek için kullanılır.
  • Sosyal bilimler: İki veya daha fazla sosyal değişken arasındaki ilişkiyi incelemek için kullanılır.
  • Doğa bilimleri: İki veya daha fazla doğal değişken arasındaki ilişkiyi incelemek için kullanılır.

Korelasyon Hakkında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Korelasyon, iki değişken arasındaki ilişkiyi incelemek için yararlı bir araçtır. Ancak, korelasyonu kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:

  • Korelasyon, nedensellik anlamına gelmez.
  • Korelasyon katsayısı, sadece doğrusal ilişkiyi gösterir.
  • Korelasyon katsayısı, aykırı değerlere karşı hassastır.