Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinin yıldönümünde tv100 Deprem Özel yayınında Cansu Canan Özgen'in sorularını yanıtladı. Özhaseki, "Kentsel dönüşüm yapmama mani olunan mahalle yıkılmıştı." dedi. Özhaseki, 307 bin konutun önümüzdeki sene ortasında teslim edileceğini dile getirdi. Özhaseki, deprem bölgesinde 390 bin konut yapılacağını söyledi, "Hiçbir fayın üzerine ev yaptırmayacağız" dedi.
Özhaseki, "Zemini sağlamlaştırmak için 400 milyon dolar harcadık." bilgisini verdi. Çelik binaların 9 büyüklüğünde depreme dayanıklı olduğunu belirten Özhaseki, "Şu anda Türkiye 490 aktif fay var" dedi.
Özhaseki'nin açıklamalarından satır başları:
"DEPREMDEN NEREDEYSE 18 İL ETKİLENDİ"
11 ilin dışında az da olsa hasarlı olan 7 il daha var. Neredeyse 18 il etkilendi. Bir-iki bin ağır hasarlı binaların olduğu illerde var. 14 milyon insan bundan zarar gördü. 680 bin civarında konut, 170 bin iş yeri, depo, ahır, müştemilatlar yıkıldı. Ağır hasarlı, orta hasarlı veya yıkılmayı bekleyen birimler bunlar. Bunları yeniden yapıp ayağa kaldırmanın maliyeti 104 milyar dolar. Şimdi Mehmet Bey'e deyip '500 milyon dolarlık işimiz var, büyük bir proje geliştiriyoruz' deseniz kaç dereden kaç su getirir. Hasar 104 milyar dolar. Böyle büyük bir zarar. En çok hangi ilimiz zarar gördü. Başta Hatay zarar gördü. Antakya, Defne, Kırıkhan, İskenderun, Samandağ ilçelerinde baya hasar var. İkinci sırada Kahramanmaraş, Malatya ve Adıyaman var. Bu illerin merkezleri de hasar gördü.Hatay kadim bir şehir, binlerce yıldır ayakta. Yüzlerce tarih eseri bünyesinde barındırıyor. Sivil mimarlık örnekleri var. Yüzlerce yıllık geçmişleri var. Şiddetli bir depremde dayanma şansı olmadı.
"2 SENE SONRA HERKES HATAY'I BÖYLE GÖRECEK"
Bizim yaptığımız planlama bu. İnşaatlara başladık. 2 sene sonra herkes Hatay'ı böyle görecek. Asi Nehri'nin çevresindeki binalar sıvılaşmadan dolayı yıkıldı. Antakya'nın yüzde 85-90'ı yok oldu. Hatay demek Antakya demek. Tarihi eserlerin çoğu yıkılmış, ağır hasarlı durumda. Kültür ve Turizm Bakanlığımızın aslına uygun olarak yapıyor. Restorasyon yapılırken yıkılmayan taşları bile numaralandırıp indirirler. Onun kendine has kuralları var. Restorasyon işlemi yavaş gider. O yapıların hepsi aslına uygun olarak ayağa kaldırılacak.
"ONLARCA YIL BOYUNCA İFTİHAR EDİLECEK ŞEHİR MEYDANLARI YAPACAĞIZ"
Kötü bir olay yaşadık. Bunu bir fırsata çevirip doğru bir şekilde planlama ile onlarca yıl boyunca iftihar edilecek şehir meydanları yapacağız. Bazı şehirlerimizin meydanı bile yok. Rastgele açılmış boşluklar var. Özellikle Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Malatya'da belediyelerin ve valiliklerin bulunduğu yerlerde şehir merkezleri inşa edelim dedik. Özellikle o bölgenin mimarisini oluşturalım dedik.
“MART SONUNA KADAR 75 BİN KONUTU TESLİM ETMİŞ OLACAĞIZ"
Deprem bölgesinde 390 bin konut yapacağız. 390 binin 200 bin tanesinin inşaatı başladı. Bittikçe veriyoruz. Aslında hazırladığımız ve kura çekimi için bekleyen 46 bin konut var. Ondan sonraki 1 ay 1,5 ay içerisinde de 30 bin konutun daha kurasını çekeceğiz. Mart sonuna kadar Allah izin verirse 75 bin konutun ihalesini bitirdiğimiz gibi teslim de etmiş olacağız. 200 binden fazla konutun ihalesinde başladık. Köylerde çelik konutlara başladık, 50 bin civarında. 307 bin konutun yapım işi sıraya girdi, devam ediyor. Geriye 80 bin civarında konut var. Bunu yerinde dönüşüm ile yapacağız.Yerinde dönüşüm projesine 256 bin kişi başvuru yaptı. Ayrıca köylerde vatandaşlarımız evlerimizi biz yaparız diyor, biz onlara destek paketi çıkardık.
"FAY HATTI ÜZERİNDE YAPILAŞMAYA OLMAYACAK"
Tren raylarını bükecek kadar güçlü bir enerji geliyor yeraltından. Fay hattı üzerinde yapılaşmaya asla izin vermeyeceğiz.
"490 HAREKETLİ FAY HATTI VAR"
Bu cennet vatanın bir dezavantajı var. Deprem ülkesiyiz. Aşağı taraf hareketli. Himalaya-Alpler arası en tehlikeli 5 fay üzerindeyiz. Bu hatlar milyonlarca kez kırıldığı için koyu renkli. Onun dışında her bölgede deprem olabilir. Şu anda 490 hareketli fay hattı var. Beyaz gibi görünen bölgeler deprem olmaz diye değil. Buralarda da deprem olabilir. Deprem üretme tehlikesi var. Deprem gerçeğini bilerek hareket etmeliyiz.
“DÜNYADA DEPREM İÇİN BULUNMUŞ TEK ÇÖZÜM KENTSEL DÖNÜŞÜM”
En korkulan adalar hattı olarak söyleniyor. Buradaki adalar hattında da geçmişe doğru hangi aralıklarda deprem oldu diye bakıldığında 450-500 yıl gibi bir aralık var. Ve şu anda 500 yıl dolmuş gibi gözüküyor. Ondan dolayı hepimiz korkuyoruz o yüzden İstanbul’u depreme hazırlayalım diyoruz. Mevcutta yapılmış binlerce bina var. Dünyada bulunabilen bir tek çözüm var o da kentsel dönüşüm.
