Türkiye'de son dönemde uyuz vakalarında yüzde 30'luk bir artış yaşanıyor ve bu artış sadece belirli bölgelerle sınırlı değil, Türkiye genelini etkiliyor. Dermatoloji polikliniklerine başvuran her 100 kişiden yaklaşık 30'u uyuz teşhisi alıyor. Uzmanlar, bu durumu bir salgın olarak nitelendiriyorlar. Uyuzun bulaşma şekli hakkındaki yanlış inanışlar da dikkat çekiyor.
UYUZ NEDİR VE NASIL BULAŞIR?
Uyuz, Sarcoptes scabiei var hominis adı verilen mikroskopla görülebilen bir akarın neden olduğu yaygın bir deri hastalığıdır. Bu akarlar insan derisini istila ederek tüneller açarlar ve bu tünellerde yaşarlar. Hastalık, genellikle hasta bir kişiyle doğrudan ve uzun süreli temas sonucu bulaşır. Yakın temas, 15-20 dakika gibi kısa bir süre içinde bile bulaşabilir ve kişisel eşyaların ortak kullanımı bu süreci kolaylaştırır.
BELİRTİLER VE BULAŞMA HIZI
Uyuzun belirtileri, şiddetli gece kaşıntısıyla kendini gösterir. Bu kaşıntı, kişi yatağa girdiğinde artar ve uykudan uyandırabilen bir şiddette olabilir. Kaşıntı genellikle el parmak araları, el bileğinin iç yüzü, bilekler, koltuk altları, dirsekler ve kasıklarda görülür, ancak tüm vücuda yayılabilir. Uyuz böceğinin tünelleri, gri beyaz renkli, 1-10 mm uzunluğunda, parmaklar arasında dalgalı kirli çizgiler olarak görülebilir. Belirtiler başlamasa bile kişi uyuzu başkalarına bulaştırabilir.
UYUZDAN KORUNMA YOLLARI
Hastalığın kontrolü ve önlenmesi için uyuzlu kişinin tedavi edilmesi büyük önem taşır. Aile bireyleri, kaşıntıları olup olmamasına bakılmaksızın aynı anda tedavi edilmelidir. Aynı anda tedavi uygulanmazsa hastalık kişiden kişiye bulaşmaya devam edebilir. Uyuz hastalarının giysileri, çarşafları ve havluları en az 60 derecede yıkanmalı ve ütülenmelidir. Yatak takımları havalandırılmalı, yıkanamayan eşyalar ise sızdırmaz poşetlerde saklanmalıdır. Ayrıca, zemin ve mobilyalar düzenli olarak temizlenmelidir.
Uyuz, yaygın bir deri hastalığıdır ve dikkatli önlemler alınarak kontrol altına alınabilir. Uyuz belirtileri görüldüğünde, derhal sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
