Her ayın 3'ünde Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan enflasyon verileri, ağustos ayında 3 Eylül tarihine denk gelmesi sebebiyle olağandan farklı bir tarihte, dün (4 Eylül) kamuoyuyla paylaşıldı. Ancak TÜİK'in verileri, son dönemde kamuoyunda sıkça tartışılan hesaplamalarla dolu. TÜİK'in raporuna göre, yıllık enflasyon oranı bir önceki aya göre 11 puan artarak yüzde 58,94 seviyesine ulaştı ve aylık enflasyon yüzde 9,09 olarak kaydedildi.
Geçtiğimiz yılın ekim ayında yüzde 85,51 ile rekor seviyede seyreden yıllık enflasyon, mayıs ayında yüzde 40'ın altına gerilemişti. Ancak haziranda yüzde 38,21 olarak hesaplanan yıllık enflasyon, temmuzda tekrar yüzde 47,83'e yükselmişti.
"TÜİK'İN AYLIK ENFLASYONU İKİ AYDIR ENAG'TAN YÜKSEK ÇIKIYOR"
TÜİK'in verilerine karşı güvensizlik artınca, akademisyenler ve ekonomistlerden oluşan bağımsız bir grup olan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) her ay kendi hesaplamalarına dayanarak enflasyon verisi açıklamaya başladı. ENAG'ın verilerine göre ise ağustos ayında yıllık enflasyon yüzde 128,05 olarak hesaplandı ve aylık enflasyon yüzde 8,59 olarak ölçüldü. TÜİK'in aylık enflasyon verilerinin iki aydır ENAG'tan yüksek açıklanması ise merak konusu haline geldi.
TÜİK'in mayıs ayında yüzde 0,04 olarak açıkladığı aylık enflasyon oranı, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in göreve gelmesinin ardından hızla arttı ve haziranda yüzde 3,92'ye, temmuzda ise yüzde 9,49'a yükseldi. ENAG, aynı dönemde aylık enflasyonu mayıs ayında yüzde 7,35, haziranda yüzde 8,54 ve temmuzda yüzde 5,03 olarak hesapladı.
MEHMET ŞİMŞEK TÜİK BAŞKANINI UYARDI!
Gazete Duvar'dan Eren Topuz'un haberine göre; ekonomistlerden Süleyman Karan, TÜİK'in son iki aydır daha gerçekçi enflasyon rakamları açıkladığını belirterek, bu durumu Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in TÜİK Başkanı'na yönelik uyarısının bir sonucu olarak gördüğünü söyledi. Karan, TÜİK'in verilerinin hala düşük olduğunu düşündüğünü ve umarım gelecekte TÜİK'in daha gerçekçi veriler sunmasını ve hükümetin doğru önlemleri almasını temenni ettiğini ifade etti.
"GIDA VE ALKOLSÜZ İÇECEKLERDE FİYAT HALA YÜKSEK"
Karan ayrıca, ağustos ayı enflasyon verilerinin görece iyi olduğunu, ancak gıda ve alkolsüz içeceklerdeki fiyat artışlarının hala yüksek olduğunu ve konut enflasyonunun da dikkate değer olduğunu sözlerine ekledi.
"TÜİK GÜVEN İNŞA ETMEYE ÇALIŞIYOR"
Doç. Dr. Oğuz Demir, ekonomi yönetiminin güven inşa etmeye çalıştığı bir dönemde, TÜİK verilerinin ENAG ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) verileriyle paralel gelmesinin bu güven inşasının bir işareti olarak görüldüğünü belirtti. Ancak Demir, son beş yılı unutmamanın önemli olduğunu ve kurumsal bağımsızlık ve veri güvenilirliği konusunda adımlar atılmadıkça bu güvenin sağlanmasının zor olacağını vurguladı.
"TÜİK FİYATLARI DÜŞÜK GÖSTERİYOR"
Prof. Dr. Durmuş Özdemir ise TÜİK ve ENAG'ın enflasyon verilerini nasıl hesapladığına dikkat çekerek, ENAG'ın günlük olarak daha fazla veri topladığını ve bu nedenle daha dinamik ve gerçekçi sonuçlar elde ettiğini ifade etti. Özdemir, TÜİK'in ürün ağırlıklarını değiştirmese bile fiyatların gerçekte olduğundan daha düşük gösterilmesi nedeniyle düşük enflasyon verileri sunduğunu söyledi.
Sonuç olarak, TÜİK'in enflasyon verileri ve ENAG'ın verileri arasındaki farklar, Türkiye'nin ekonomik durumu hakkında bilgi edinmek isteyenler için önemli bir sorun olarak ortaya çıkıyor ve ilerleyen günlerde de bu konu üzerindeki tartışmalar devam edeceğe benziyor.
