Başlayan çatışmalar ve bombalamalarla binlerce insanın hayatını kaybettiği olayların ardındaki isim olan Hamas’ın askeri kanadının başındaki isim Muhammed Deif ile ilgili detaylı bir haber İngiliz Financial Times tarafından yayınlandı.
Gazete, “Misafir: İsrail’e düzenlenen ölümcül saldırının arkasındaki mimar” başlığını kullanırken Cumartesi günkü saldırıdan sonra yayınladığı videoda Deif’in sesinin yumuşak tonda olduğu belirtildi.
Deif o videoda, “Halkımıza karşı işlenmeye devam eden suçlar ışığında, işgal çılgınlığı ve uluslararası yasa ve kararların inkârı ışığında ve Amerika ve Batı’nın desteği ışığında, düşmanın artık hesap vermeden isyan edemeyeceğini anlaması için tüm bunlara bir son vermeye karar verdik” demişti.
MİSAFİR LAKABININ ANLAMI
Deif’in lakabının “Misafir” olduğunu hatırlatan gazete, bunun Filistinli Deif’in İsrail istihbaratına yakalanmamak için her gece başka bir Filistinlinin evinde kalmasından geldiğini aktardı. Cumartesi günkü saldırının Deif’in en ölümcül hamlesi olduğu da belirtildi.
Yaklaşık 20 yıl önce İsrail’in hava saldırısında ölümden dönen ve bir kolu ve bir bacağını kaybettiği kayıtlara geçen Deif’in Hamas ve Filistinliler tarafından çok saygı gördüğü belirtildi.
Financial Times’a konuşan Filistinli profesör Mkhaimar Abusada, “Bu saldırıdan önce Deif kutsal bir kişiydi ve hem Hamas hem de Filistinliler tarafından saygı duyuluyordu. Onun İsrail’e yönelik bu son operasyonu onu bir tanrı mertebesine getirecektir” dedi.
HAMAS KURULURKEN ÖRGÜTE KATILDI
Deif 1980'lerin sonunda Hamas kurulurken örgüte katıldı. İsrail'e karşı silahlı mücadeleye inanan Deif, örgütün askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları'nda hızla yükseldi. ABD Dışişleri Bakanlığı'nın eski terörle mücadele danışmanları arasında yer alan güvenlik uzmanı Matthew Levitt, Deif için "Hamas'ın içinde sertliğiyle tanınan biri" diyor; onun Hamas'ın 1990'larda öldürülen "mühendis" lakaplı bomba uzmanı komutanı Yahya Ayyaş'a yakın bir isim olduğunu söylüyor.
Ayyaş, İsrail'de 1990'ların başında bir dizi otobüs bombalamasından sorumlu tutuluyordu. 1996'da öldürülmesinin ardından daha fazla otobüs bombalandı.
Ayyaş'ın elinden tuttuğu Deif, bu intikam saldırılarının arkasındaki kişi olarak gösteriliyordu.
Eylemleri Deif'in şöhretini artırdı, örgüt içindeki konumunu yükseltti. 2002'de Hamas'ın kurucularından Salah Şehada'nın öldürülmesinin ardından, Deif Hamas'ın askeri kanadının başına geçti.
Deif liderliği döneminde Hamas'ın Kassam roketlerinin ve Gazze'nin altında örümcek ağı gibi yayılan tünelleri tasarlayan kişi olarak biliniyor. Deif'in İsrail ordusuna yakalanmamak için hayatının büyük bir kısmını bu tünellerde geçirdiği ve Hamas'ı da oradan yönettiği düşünülüyor.
Deif için mahremiyet bir ölüm kalım meselesi olageldi. 2000'li yıllarda İsrail'in dört suikast girişiminde hayatta kalmayı başardı. Bu girişimlerin bir kısmında ağır yaralandı.İsrail'in paylaştığı bilgilere göre bir gözünü ve bazı uzuvlarını da bu saldırılarda kaybetti. BBC'ye konuşan eski bir İsrail askeri istihbarat yetkilisi, ağır yaralı olması nedeniyle onun bir daha eskisi gibi örgütü yönetemeyeceğinin düşünüldüğünü söyledi: "İnsanlar bir lider veya askeri planlamacı olarak görev yapamayacağını düşünüyordu. Fakat mümkün olduğu kadar kısa sürede iyileşti."
Bu suikast girişimlerinden kurtulması onun "9 canlı kedi" olarak anılmasına yol açtı.Deif'e yönelik beşinci suikast girişimi ise İsrail'in 2014'teki Gazze operasyonu sırasında yapıldı. İsrail'in Şeyh Rıdvan mahallesine düzenlediği hava saldırısında Deif'in eşi Vidad ve küçük çocukları Ali öldürüldü. İsrail, Deif'in de evde olduğunu düşünüyordu fakat yanılmıştı.
Saldırıdan kısa süre sonra Hamas, Deif'in hâlâ hayatta olduğunu ve askeri operasyona liderlik ettiğini duyurdu. Güvenlik uzmanları Deif'in İsrail ordusu tarafından bulunamamasında modern iletişim teknolojilerini kullanmamasının da payı olduğunu düşünüyor.
Matthew Levitt, "Telefon ve bilgisayar kullanmıyorsanız modern istihbarat servislerinin nerede olduğunuzu kestirmelerini zorlaştırmanın yolları vardır" diyor.
Eski İsrail askeri istihbarat yetkilisi ise geçmiş suikast girişimlerinin başarısızlığının arkasında Hamas'ın tünellerinin derinliği, civardaki sivilleri öldürme riski ve silahların düzgün çalışmaması gibi nedenlerin olabileceğini söylüyor.
İSRAİL BİR ASKERİNE KARŞI 1000 MAHKUM VERMİŞTİ
Hamas’ın gerçekleştirdiği saldırıda elde ettiği en büyük kazanım ise kaçırılan İsrailliler oldu… Hamas’ın çok sayıda İsrailliyi sınırdan geçirerek Gazze’ye götürdüğü kayıtlara geçerken, bu sayede Hamas’ın elinin rahatlayacağı öne sürüldü.
İsrail, 5 yıl esir olarak kalan Gilad Shalit isimli asker karşılığında Hamas’a 1000 Filistinli mahkumu serbest bırakmıştı. Shalit’in müzakerelerine katılan bir diplomat, “Hamas, İsrailli esirler konusunda sabrın ihtiyaçları olan tek şey olduğunu biliyor. Zaman içerisinde İsrail kamuoyu hükümete baskı yaratacaktır. Hamas’ın beklemesi gerekiyor” dedi.
Deif hakkında açıklamalar yapan uzmanlar, onun Filistin içerisinde gölgeler içinde yaşadığını ve sessiz bir karakteri olduğunu söyledi. Deif’in başarı için şiddet kullanmaktan çekinmediği de belirtildi. Deif’in Filistin içerisindeki siyasi bölünmelerle de ilgilenmediği aktarıldı.
Öte yandan Deif’in Gazze’nin altındaki tünellerin yapımının mimarı da olduğu ve onlarca yıl süren çalışmaları yönettiği de belirtildi. Gerçek ismi bile bir muamma olan Deif’in eski tek bir fotoğrafı bulunuyor.
HEDEFİ BELLİ OLDU
Öte yandan İsrailli yetkililer Cumartesi günkü saldırıda Deif’in amacıyla ilgili de yorum yaptı. Yetkililer, “Deif, yüksek etki yaratacak hedeflere yöneldi. Yerleşimciler ya da işgal altındaki topraklarda bulunan askerler. Kudüs ve Tel Aviv’deki otobüsler” dedi. Cumartesi günkü saldırı ile ilgili bir açıklama yapan İsrailli bir yetkili, “Artık barış görüşmeleri olmayacak, misilleme olacak” dedi. Financial Times ise bu açıklamaları, “Bu da tam Deif’in istediği bir şey” şeklinde yorumladı.
